Γνωρίζω εκ των προτέρων ότι η παρούσα τοποθέτηση ίσως να μην ευχαριστεί του περισσότερους λογιστές οι οποίοι σίγουρα έχουν φτάσει στα ανώτατα όρια καταπόνησης με όλο αυτόν τον ανεξήγητο όγκο πιεστικών καταληκτικών προθεσμιών που επιβάλλει σχεδόν με τιμωρητικό ύφος η διοίκηση.
Ωστόσο παρακάτω, θα γίνει κατανοητό ότι η εν λόγω πρόταση θα έπρεπε ήδη να έχει εφαρμοστεί βοηθώντας τα μέγιστα στην ασφυκτική καθημερινότητά τους.
Αν και είμαστε πλέον στο ένατο έτος εφαρμογής των ελληνικών λογιστικών προτύπων του Ν 4308/2014, ο οποίος ισχύει ως γνωστόν από 1η Ιανουαρίου 2015, ακόμη υπάρχουν διαφορετικές απόψεις και φωνές σχετικά με το τι ισχύει και πώς μπορεί να αναπτυχθεί ένα λογιστικό σχέδιο και οι λογαριασμοί του, από το λογιστήριο μιας οντότητας. Ακόμη και σήμερα! Στην εποχή των ηλεκτρονικών βιβλίων!
Ο νόμος για τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα φέρνει στην προσοχή μας, ως γνωστόν, το λογιστικό σχέδιο του παραρτήματος Γ΄. επίσης, ο εν λόγω νόμος παρουσιάζει στο παράρτημα Δ΄ και συνδεσμολογία των υποδειγμάτων χρηματοοικονομικών καταστάσεων με το σχέδιο λογαριασμού καθώς και αντιστοίχηση του προτεινόμενου σχεδίου με το αντίστοιχο Ελληνικό Γενικό Λογιστικό Σχέδιο.
Αν θέλαμε να αναπτύξουμε μια συνοπτική παράθεση του σχεδίου λογαριασμών του Ν 4308/2014 (παράρτημα Γ΄) και του Ελληνικού Λογιστικού Σχεδίου (ΠΔ 1123/1980) θα είχαμε την εξής απεικόνιση:
| Σχέδιο Λογαριασμών παραρτήματος Γ΄ του Ν 4308/2014 | Σχέδιο Λογαριασμών ΠΔ 1123/1980 |
| Ομάδα 1 Ενσώματα και άυλα μη κυκλοφορούντα (πάγια) περιουσιακά στοιχεία | Ομάδα 1 Πάγιο Ενεργητικό |
| Ομάδα 2 Αποθέματα | Ομάδα 2 Αποθέματα |
| Ομάδα 3 Χρηματοοικονομικά και λοιπά περιουσιακά στοιχεία | Ομάδα 3 Απαιτήσεις-Διαθέσιμα |
| Ομάδα 4 Καθαρή θέση | Ομάδα 4 Καθαρή θέση-Προβλέψεις-Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις |
| Ομάδα 5 Υποχρεώσεις | Ομάδα 5 Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις |
| Ομάδα 6 Έξοδα και ζημιές | Ομάδα 6 Οργανικά έξοδα κατά είδος |
| Ομάδα 7 Έσοδα και κέρδη | Ομάδα 7 Οργανικά έσοδα κατά είδος |
| Ομάδα 8 Ιδιοπαραγωγή, υποκαταστήματα και αποτελέσματα περιόδου | Ομάδα 8 Λογαριασμοί Αποτελεσμάτων |
| Ομάδα 9 Δεν αναφέρεται | Ομάδα 9 Αναλυτική Λογιστική Εκμεταλλεύσεως |
| Ομάδα 10 Δεν αναφέρεται | Ομάδα 10 Λογαριασμοί τάξεως |
Το λογιστικό σχέδιο των λογαριασμών του παραρτήματος Γ΄ χρησιμοποιείται από τις οντότητες και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του λογιστικού συστήματος το οποίο και χρησιμοποιούν προκειμένου να επιτευχθεί η ορθή, αναλυτική και τεκμηριωμένη αποτύπωση των λογιστικών γεγονότων.
Οι διατάξεις του νόμου ορίζουν ότι το σχέδιο των λογαριασμών του παραρτήματος Γ΄ είναι υποχρεωτικό σε ότι αφορά:
Την ονοματολογία
Το βαθμό ανάλυσης και συγκέντρωσης των λογαριασμών (ανάλυση – ταξινόμηση σε πρωτοβάθμιους, δευτεροβάθμιους, κλπ.)
Το περιεχόμενό τους, όπως αυτά καθορίζονται από τις διατάξεις του Ν 4308/2014.
Εναλλακτικά του σχεδίου λογαριασμών που αναφέρεται παραπάνω, κάθε οντότητα, που υπόκεινται σε αυτόν το νόμο, δύναται να εφαρμόσει εναλλακτικό σχέδιο λογαριασμών το οποίο βρισκόταν στη ζωή και ίσχυε κατά την 31η Δεκεμβρίου του 2014 (π.χ. Ελληνικό Γενικό Λογιστικό Σχέδιο του ΠΔ1123/1980 ή το σχέδιο περί εφαρμογής Κλαδικού Σχεδίου Τραπεζών, ΠΔ 384/1992 κλπ.).
Επομένως οι οντότητες είχαν και συνεχίζουν να έχουν την δυνατότητα να επιλέξουν και να τηρήσουν το σχέδιο λογαριασμών που ίσχυε κατά την 31η Δεκεμβρίου του 2014. Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση υποχρεούνται να προχωρούν στις απαραίτητες προσαρμογές και προσθήκες στο σχέδιο λογαριασμών που τηρούν, προκειμένου να καλύπτουν τις ανάγκες του ισχύοντος νομοθετήματος αλλά και για να ικανοποιήσουν και τυχόν λοιπές πληροφοριακού τύπου ανάγκες τους.
Συνεπώς, και σύμφωνα με τις επικρατούσες διεθνείς πρακτικές, δεν είναι υποχρεωτική η χρήση των κωδικών του προτεινόμενου σχεδίου λογαριασμών.
Με βάση τα ΕΛΠ, οι κωδικοί του λογιστικού σχεδίου που χρησιμοποιεί η οντότητα, τίθενται ελεύθερα από την ίδια και συνεπώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί οποιοσδήποτε κωδικός ή σύστημα κωδικαρίθμησης.
Στο λογιστικό σχέδιο, μπορεί να υπάρχει μόνο γενικός λογαριασμός, εφόσον η ανάλυσή του κατά εταιρεία παρέχεται από άλλα αρχεία του πληροφοριακού της συστήματος και μπορούν να διενεργηθούν με ασφάλεια οι σχετικές συμφωνίες και επαληθεύσεις του γενικού λογαριασμού με τους αναλυτικούς (ΣΛΟΤ 1872/ΕΞ 19.10.2015).
Σε κάθε περίπτωση, ο νόμος για τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα, έχει προσδώσει μια σχετική ευρύτητα στην εφαρμογή του σχεδίου των λογαριασμών από μία οντότητα και επομένως έχει μετακυλήσει στην οντότητα και στο λογιστή της το βάρος της ανάπτυξης ενός ευρύτερου λογιστικού συστήματος, προκειμένου να ικανοποιήσει με το βέλτιστο τρόπο τις ανάγκες της.
Συμπερασματικά το λογιστικό σχέδιο θεωρείται ένα εσωτερικό λογιστικό αρχείο της επιχείρησης, μέρους του λογιστικού της συστήματος . Αυτό που έχει σημασία, δεν είναι ποιοι κωδικοί κινούνται και πώς τηρούνται, αλλά το εάν οι εν λόγω λογαριασμοί περιλαμβάνουν τα προβλεπόμενα από τη νομοθεσία ποσά και απεικονίζονται ορθά στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις.
Συνεπώς η οντότητα μπορεί να δημιουργεί πρόσθετους λογαριασμούς ανάλογα με τις ανάγκες της, τις συναλλαγές που διενεργεί και τα λοιπά γεγονότα που αντιμετωπίζει.
Και ποιο είναι το βασικό γεγονός το οποίο πλέον αντιμετωπίζουν οι οντότητες; Μα η διαβίβαση των αξιακών, αρχικά, παραστατικών στην ηλεκτρονική πλατφόρμα mydata. H διαβίβαση αυτή, όπως όλοι πλέον γνωρίζουν, εξαρτάται απόλυτα από το “λεγόμενο” χαρακτηρισμό των λογαριασμών του εφαρμοζόμενου σε κάθε περίπτωση λογιστικού σχεδίου. Και εδώ ακριβώς προκύπτει μια ανάγκη η οποία και θα τερματίσει όλα τα προβλήματα που έχουν προκύψει με την περιβόητη διαβίβαση των αξιακών παραστατικών. Η ανάγκη λοιπόν η οποία δημιουργείται, και χρήζει άμεσης ικανοποίησης, είναι η δημιουργία ή επιλογή ενός “μοναδικού και εξαρχής χαρακτηρισμένου” λογιστικού σχεδίου. Μόνο έτσι θα τελειώσουν τα βάσανα των λογιστών και η απίστευτη χρονοβόρα ταλαιπωρία. Σε αυτό το σημείο λοιπόν θα πρέπει οι εταιρείες μηχανογράφησης να δημιουργήσουν αυτήν την εφαρμογή και μαζικά από 01/01/2025 να την “φορτώσουν” στα λογιστικά προγράμματα. Είναι εντυπωσιακό που εδώ και 4 χρόνια δεν έχει εφαρμοστεί αυτή η λύση. Βέβαια σε αυτήν την περίπτωση ίσως, ανάλογα με την οπτική της εφαρμογής, να απαιτηθεί και τροποποίηση του Ν 4308/2014. Αυτό όμως είναι πασιφανές ότι πρέπει να γίνει και όχι με αφορμή την εφαρμογή ενός μοναδικού πλέον λογιστικού σχεδίου, αλλά επειδή έτσι κι αλλιώς υπάρχουν σημεία στην εφαρμογή της ηλεκτρονικής πλατφόρμας τα οποία δε συνάδουν με τα οριζόμενα στον λογιστικό νόμο. Επομένως η προσαρμογή κρίνεται απαραίτητη και επιβεβλημένη.
